Het sprookjesachtige festivaldorp Wildeburg herrees als nooit tevoren. Na drie jaar in slaapstand trokken haar oorspronkelijke bewoners, de Wildeburgers, naar de Noordoostpolder om in uitbundige vrijheid te dansen en te dwalen. Door het bamboe, over het water, langs het strand. De meest fantasierijke combinaties van licht en geluid maakten hen deelgenoot van een magische wereld die zestig uur lang werkelijkheid was. Dit verhaal gaat over de wederopstanding van de mensen die ons in extase brengen: de artiesten.

Zou de betovering er meteen weer zijn? In aanloop naar het weekend van 8, 9 en 10 juli is dat de prangende vraag. In mijn beleving is Wildeburg het fabelachtigste festival dat Nederland kent. Maar die beleving stamt ook alweer uit jaren ver van hier. De herrijzenis van het festivaldorp was in angstvallige pandemische tijden de meest prominente stip op mijn horizon, maar zou het die alles overstijgende verwachtingen ook na drie jaar stilte kunnen waarmaken?

Ik ga het ervaren, zoveel is zeker. Deze keer helaas zonder mede-Ontluiker Mitch aan mijn zijde. De Lens, maker van al die prachtbeelden in dit tot nu toe digitale boek, kan door privé-omstandigheden niet mee. Vrij last-minute, dus het is even schakelen. Want wat is de Ontluiking zonder beeld? Het is als Wildeburg zonder geluid. Het bestaat niet.

Gelukkig kennen we in Rafaël Stomp (28) een reddende engel. Deze fotograaf en videomaker, werkzaam onder de naam Heytagmij, ontwikkelt zich in rap tempo en is gretig naar meer. Natuurlijk wil hij invallen voor Mitch, de man die hem de fijne kneepjes van het vak bijbracht. Broederliefde.

Moet gezegd: Rafaël checkte van tevoren wel even de draaitijden van de artiesten die we willen portretteren. Als we dan toch open kaart spelen: dat hadden wijzelf ook al gedaan. Het is en blijft Wildeburg, de terugkeer nog wel. Als de avond valt willen we ons overgeven aan het magische labyrint, want we zijn in de eerste plaats liefhebbers. Het is het voordeel van een onafhankelijk project; we bepalen onze eigen weg naar verhalen.

Op vrijdagochtend is de vibe dan ook ontspannen. Alles check, alles ingepakt. En route! Met mijn meissie Daphne zet ik koers naar Netl de Wildste Tuin in Kraggenburg, een van zichzelf al idyllisch paradijs waar Wildebug sinds 2016 verrijst. Als ik er na drie kwartier rijden achterkom dat ik mijn jas ben vergeten, een noodzakelijkheid in de polder bij nacht, vloek ik even hartgrondig, maar hé, de zon schijnt, ik ben met mijn lieve vriendin en Wildeburg is nog het hele weekend.

Over een plek op de camping hoeven we ook niet in te zitten. Ferdinand Eloff houdt een spot vrij in een door Amersfoort gedomineerd kampement. Deze baas zal straks onder de naam Ferry Mutch ook voor de opening van de Achtertuin-stage zorgen. Hij heeft me een set vol amapiano en deephouse in het vooruitzicht gesteld en mijn lust daarnaar is groot, dus snel rechtsomkeert met die waggie, blik op oneindig en gaan.

Klanken van vrijheid

Zowel de zweetparels als de spierpijn van het sjouwen van alle kampeerspullen glijden van ons af als we eenmaal goed en wel gesetteld zijn en met een ijskoude corona (camping en festivalterrein gaan hier grenzeloos in elkaar over) de Achtertuin betreden. Ferdinand draait, de zon straalt en het publiek lacht. We dansen in de natuur op zomerse klanken van vrijheid. Een gelukzaligere opening van Wildeburg had ik mij na drie jaar onthouding niet kunnen wensen.
‍
Breed lachend komt Rafaël op ons af. Een omhelzing, gevulde glazen die elkaar raken, een knik van: we zijn er weer. Hij zit er lekker in, is al een dag op het terrein dat nu alweer om van te dromen is — en dat midden op de dag. Terwijl Ferdinand verder bouwt aan de vibe van de ultieme openingsdans, houden wij links vooraan kort werkoverleg. We komen immers over een uur al voor het eerst in actie. We hebben een date en niet zomaar een, maar met een dame die al dertig jaar lang een vaste waarde is in de dancescene en de weg plaveide voor veel andere vrouwen die hun plek achter de decks hebben opgeëist.
 
DJ Isis! 47 jaar geleden door haar ouders vernoemd naar de Egyptische godin van de vruchtbaarheid, en hier op Wildeburg, omgeven door groen en muziek in allerlei verschijningsvormen, helemaal in haar element. Dat blijkt wel als ze aan het einde van de middag haar set op het strand begint. Met een bloemenkrans op haar hoofd, gekleed in een luchtige zomerjurk en wandelend op blote voeten lijkt het alsof ze rechtstreeks uit het bamboebos komt gelopen.

Het knalroze sprookjeskasteel dat als stagedecor dient contrasteert met dat natuurlijke beeld, maar hé, we hebben het hier wel over een pionier uit de tijd dat house opkwam in legendarische clubs als de Roxy en de IT, dus kleurrijk moet het zijn! Met een beetje Wildeburgse verbeeldingskracht zie je dat het klopt: de koningin van de Nederlandse dance-scene in haar sprookjeskasteel.
‍
Aan Isis de schone taak om Wildeburg verder op gang te brengen. Het strand stroomt steeds een beetje meer vol met mensen van wier gezichten de belofte van een memorabel festivalweekend af te lezen is. Koppels omhelzen elkaar terwijl ze tot aan hun enkels in het water staan. Verderop knalt de zon haar stralen op de Tuureluur, de beeldbepalende schelp van ruim negen meter hoog die hier permanent staat.
‍
Dit is het decor waar Isis wel raad mee weet, al is de vroege avond van een eerste festivaldag een uitdaging. Haar zorgvuldig opgebouwde set neemt een groeiende groep mensen mee in een muzikale trance. Zelf beweegt ze steeds vaker op haar tenen, als de bijna spirituele houseplaten die ze draait aanzwellen en hogere tonen bereiken. Ballet op Wildeburg, jawel!
 
Het komt tot een climax als ze achtereenvolgens de melodieuze technoplaat Hua Hun van Arjuna Schiks en de opzwepende dubtune Follow Like Wolves van Zion Train draait, gevolgd door de slottrack die nog voor de schemering invalt voor kippenvel zorgt en zonder twijfel een kwartier had kunnen duren: Time van Pachanga Boys.
 
Ik zie Isis genieten en ben heel benieuwd hoe zij als artiest omgaat met deze pandemische tijden. Dat is waar dit deel van de Ontluiking vooral over gaat. Met een DJ-carrière die dit jaar 30 jaar telt en de afgelopen jaren natuurlijk gebukt ging onder de maatregelen is Isis de uitgelezen gesprekspartner. Bovendien is ze zeer betrokken bij de scene en het creatieve klimaat in Nederland en de hoofdstad in het bijzonder, met een kraakheldere visie die ze ook nog eens met vaart en zonder omhaal voor het voetlicht brengt.
 
Isis zijgt na haar set neer in het gras naast de stage. Even landen. Die laatste plaat van Pachanga Boys, ze vertelt dat er een extended version van bestaat die dik twintig minuten duurt. ‘Daar heb ik thuis op zitten huilen jongen, echt bizar. Maar aangenaam je te ontmoeten, Thijs. Muziekliefhebbers onder elkaar.’

Insgelijks! Hoe was het om hier te draaien?
‘Het is sowieso te gek om nu te kunnen draaien. Voordat we verder gaan: ik ben natuurlijk vooral DJ, maar doe daarnaast van alles binnen nachtcultuur, zoals organiseren, cureren, ik heb een agency met artiesten gehad, heb honderden events georganiseerd. Tien jaar geleden geleden was ik Nachtburgemeester van Amsterdam en sindsdien zit ik in allerlei adviesgroepen van de gemeente Amsterdam. Ik zit in het creatieve expertteam dat over 24-uursvergunningen gaat, ben bestuurslid van de Amsterdamse kunstraad met als expertise muziek, ben sinds vorige week voorzitter van de CAWA voor woon-werkruimtes voor kunstenaars en creatieven en ik zit ook nog in het corona-overleg van de gemeente Amsterdam. Dus als we bespreken wat er aan de hand is in de sector, dan is dat misschien nog wel interessanter dan wat ik als dj ervaar. Van alle kanten zie ik wat er in het culturele veld speelt.’

Ik vind het allemaal interessant. Vertel vooral wat je wil vertellen. Wat zie jij gebeuren?
‘Op dit moment is er natuurlijk een enorme opleving, dit is de meest levendige zomer sinds 2019. Maar sommige dingen zijn schrijnend. Mijn ervaring is dat er op dit moment een enorme verzadiging is van de markt. Daarnaast durft bijna niemand iets te programmeren in het komende winterseizoen. Laten we wel wezen, al lang voor covid was er jaarlijks een griep-epidemie en ook toen was de IC overbelast. Dus je kan op je klompen aanvoelen dat we deze winter wellicht weer in een lockdown-achtige situatie komen. Hoe dat eruit gaat zien weten we niet, maar het hangt als het zwaard van Damocles boven ons hoofd.’

Dat zou je als je hier om je heen kijkt niet zeggen.
‘Nu merk je het niet zo, want we zitten midden in de festivalzomer. Hoewel organisatoren er wel mee te maken hebben dat mensen niet meer lang van tevoren kaartjes kopen en dat events niet zomaar uitverkocht raken. Dat is een strop voor organisaties; ze kunnen niet meer bouwen op volledig uitverkochte events. De meeste events die nu uitverkocht zijn, zijn de events die van 2020 of 2021 naar 2022 zijn verplaatst. Dat zie je in alle sectoren. Het is een zorgwekkende situatie.’

Wat is er nodig om die ontwikkeling tegen te gaan?
‘De reden dat ik in werkgroepen en commissies zit is omdat ik het belangrijk vind om iets bij te dragen aan de samenleving. Ik wil mijn kennis inzetten om ervoor te zorgen — zover mijn invloed reikt natuurlijk — dat we bijvoorbeeld niet weer in de situatie komen dat we als een jojo heen en weer geslingerd worden, met ad hoc-beleid waar geen peil op te trekken is. Terwijl we na twee jaar Covid toch wel een ritme en patroon zouden moeten kunnen herkennen, waardoor we wat meer gedegen en voorspelbaar beleid erop los kunnen laten, in plaats van dat iedereen aan het lijntje wordt gehouden en op het laatste moment in het diepe wordt gegooid, wat de laatste jaren het geval was.

Dat is mensonterend voor al die mensen die voor weinig geld hun beroep uitoefenen: muzikanten, artiesten, de mensen achter de schermen. In de organisatiewereld valt pas veel geld te verdienen als je giga events organiseert met alle risico's van dien, dus je moet ervan uitgaan dat maar een klein groepje mensen in de sector zich daarmee bezighoudt. Al die andere liefhebbers worden enorm geschaad en niet te vergeten het publiek. Je ziet meer depressies. Het is een nare ontwikkeling in de samenleving die we kunnen tegengaan, door met elkaar een liefdevolle omgeving te creëren. Je kan dat veilig doen, ik weet het zeker. Als je dat slim bedenkt kun je er een stramien op loslaten dat werkbaar is — en dat is wat heel erg nodig is nu.’

Dat zijn onheilspellende woorden.
(lachend) ‘Ja, het is helemaal niet leuk. We zitten in de ondergaande zon, muziek op de achtergrond, lekker op Wildeburg.’

Ik zat helemaal in een trance na jouw set, maar je haalt me eruit.
‘Moet je je voorstellen hoe ik me voel. Ik zat vanochtend in een overleg met mensen uit de kunstwereld die dit onderwerp ter sprake brachten. Gister had ik een overleg met de coronawerkgroep in Amsterdam. Dat betekent dat ik binnen 24 uur van euforie naar misère geslingerd wordt. Het is best bizar als mens daartussen te laveren, maar ik ben wel heel erg blij dat het eindigt met muziek.’

Ja, godzijdank. Terug naar je set en mijn eerste vraag: hoe was het om hier te draaien?
‘Het was even wennen. Ik heb nu elke week wel een festival waar ik draai en elk festival en tijdslot is anders. Nu is het vrijdag, dan komen mensen aan. Alleen al de weg hiernaartoe, ik heb 2,5 uur in de file gestaan. Iedereen is aan het landen. Dit is de warming-up, morgen is het knallen en zondag kun je wat meer de diepte in. Dat is inherent aan een festival. Mensen gaan nu op ontdekkingstocht, van podium naar podium. Dat beperkt je in wat je muzikaal kan doen. Niettemin is dit een waanzinnige area hier. We staan hier met z’n allen op het strand met het zonnetje erop. Het zijn hele goede vibes.’

Hoe ben jij de afgelopen jaren doorgekomen als artiest?
‘Ik heb mijn eigen versie van ecstatic dance-sessies ontwikkeld. Zondag doe ik er ook een op Wildeburg. Ik was daar al eerder mee begonnen, maar de pandemie heeft het versterkt. We mochten niet draaien op feesten, maar wel voor sportsessies. En ecstatic dance is een soort work-out. Mensen dansen op muziek, compleet met een warming-up en een cooling-down. Het is eigenlijk een vorm van sport en je doet het nuchter, want het is een geheelonthouders-activiteit. Ik ben daar helemaal ingedoken, al die zomers kon ik dit buiten doen. Er was genoeg ruimte, frisse lucht en sowieso is dansen supergezond, dat zou je iedereen moeten gunnen. Het staat nu op een laag pitje, want ik ben heel druk met andere dingen. Ik doe het nog wel, maar organiseer het op dit moment niet zelf. Ironisch wel: zit je dertig jaar in het vak, ben je een drive-in-show geworden, weet je wel. Moet je ergens een dj-setje organiseren, wat een gedoe joh, haha.’

Twee jaar nauwelijks draaien voor publiek, wat doet dat met een artiest?
‘Ik heb me lang heel braaf aan de regels gehouden, want ik vind dat ik een verantwoordelijkheid heb. Totdat ik zag dat mijn collega’s in het buitenland allemaal dingen aan het doen waren. Ik dacht: hoezo ben ik daar niet? Ik reis niet, maar wie help ik daarmee? Schiphol blijft open en ik moet braaf thuisblijven. Ik kon het mezelf niet langer verkopen daarin mee te gaan. En dat heeft voor mij een echte omslag teweeggebracht. Ik ben gelijk naar het buitenland gegaan en heb meerdere reizen gepland om mijn internationale carrière weer aan te zetten. Want ik besef heel goed dat als ik nog langer blijf thuis zitten terwijl mijn collega's zich blijven doorontwikkelen, dat ik gewoon achteruit ga. Ik wil ook blijven meedraaien in de professionele wereld. Dat betekent dat ik me professioneel moet inzetten. Als het hier niet kan en elders wel, waarom niet daar? Dat is mijn nieuwe standpunt.’

Hoe is het om de connectie met publiek weer te ervaren?
‘Die was ik niet helemaal verloren, omdat een heleboel mensen naar mijn ecstatic dances kwamen en ik me op een bepaalde manier binnen de perken sociaal heb kunnen bewegen. Maar dit grote publiek, met duizenden mensen bij elkaar, dat is heel onwaarschijnlijk bijna. Het is interessant om te zien wat er is gebeurd met mensen in de afgelopen jaren. Je ziet allerlei verschuivingen. Verschillende festivals met verschillende mensen met verschillende leeftijden. Het is heel fascinerend om te zien waar we nu staan. Maar één ding is zeker: niets is hetzelfde. Helemaal niets. Ja, we wonen in Nederland en wij zijn er nog, maar verder: alles is anders, voor iedereen.’
‍
Wat zie jij met het publiek gebeuren? Vorig jaar werd er al hoopvol over een knalzomer gesproken...
‘Aan de onderkant is een enorme boom gekomen. Er is een hele generatie opgestaan die je eerder nooit hebt gezien, zij jou ook niet trouwens. Dat is nieuwe aanwas. Tegelijkertijd zie je dat er in de oudere leeftijdscategorieën minder mensen naar events gaan. Dat is natuurlijk altijd al zo geweest in de dance-scene, omdat mensen op een gegeven moment ook andere dingen hebben ontplooid, zullen we maar zeggen, maar in het uitgaansleven merk je nu sterker het verschil. Wat nu ook meespeelt is dat mensen de afgelopen jaren veel tijd en energie hebben geïnvesteerd in hun thuisomgeving, waardoor het moeilijker wordt daarvandaan te komen. Als je jong bent is het juist extra interessant om in deze scene je sociale omgeving te vergroten. Normaal sijpelen jongeren geleidelijk binnen, nu komt ineens drie jaar los.’

Heb je een volle zomer?
‘Ja, maar dat is eigenlijk normaal. In april was het extreem druk, hysterisch zou je kunnen zeggen. Nu is dat wat genormaliseerd. Waar ik me heel erg zorgen om maak is de periode vanaf september. Als het weer kouder wordt en er komt een nieuwe golf, wat gaat er dan gebeuren? 

Het is dus een mooie zomer, maar met een donkere wolk in de verte?
‘Je kan lekker in het hier en nu gaan zitten, maar dat doe ik niet continu. Als je uitzoomt en goed kijkt, dan zie je die wolk. Artiesten en organisaties zien die ook. Mensen hebben geen zin om veel te programmeren na de zomer. Tot dan loopt het lekker, maar daarna is het op dit moment nog onduidelijk.’

Kun je ondanks dat wel genieten? 
‍‘Tuurlijk! Ik weet wel hoe ik moet genieten, haha. Maar jij vraagt me dingen waar ik antwoord op geef.’

Zeker, maar ik wil ook lichtpuntjes, want die hebben we nodig.
‘Het grootste lichtpunt is dat muziek een heel waardevol medicijn is en dat mensen dat, en de verbinding die je daardoor met elkaar krijgt, nodig hebben. Dat kan op een veilige manier. Ik ben ervan overtuigd dat het essentieel is voor het welzijn van de mens. Het is een heel voordelig medicijn: het neemt geen ruimte in en heeft geen negatieve impact op het milieu. Muziek is zoiets magisch. Het is een therapie waar we allemaal recht op hebben.’

Ik voel je helemaal, zeker op een plek als Wildeburg. Muziek in de natuur, dat is voor mij de ultieme ervaring.  
‘Muziek en natuur zijn ook mijn twee favorieten. En de liefde. Ik vind dit sowieso een fijne plek. Sinds de Covid-periode is de camping die hier normaal ook is getransformeerd tot Kallumaan, met een interessant maar meer bescheiden programma. Deze zomer ga ik een week een groot deel van het muziekprogramma cureren, van vrijdag 19 tot en met donderdag 24 augustus. Boek je plekje, want er komt een bijzondere groep artiesten. Joh, kijk om je heen. Een on-Hollands landschap in de Noordoostpolder, wie verzint dit nou?’

De Ontluiking is een project van hoop en dus is de opkomst van Black Cadmium in crisistijd een verhaal dat we graag optekenen. Mike en Joginda zijn er meteen voor in, maar hebben eerst een missie: de Duinpan in lichterlaaie zetten. Laat dat maar aan deze twee housefanaten met hun dikke acidplaten en zware detroit techno over. Half vier tot half zeven, we zetten ons schrap voor een hete middagsessie.

Ze hebben maar een paar tracks nodig om het publiek in te pakken. Een warme omhelzing volgt. Dit is chemie, dit is connectie. Schoenen gaan uit, met de blote voeten in het zand, lekker aarden maar. De lach van het duo werkt aanstekelijk, hun muziekselectie doet de rest. De kleurrijke paradijsvogels die de almaar groeiende menigte voor de dj-booth vormen gooien hun lichamen los. Links, rechts, hoog, laag. Zelfs de bladeren aan de bomen lijken mee te bewegen op de beats die uit de muur van Funktion One-speakers klappen. Mijn fotograferende kompaan Rafaël is niet bang en klimt op een box om de euforie te vangen. Hij overziet met een glimlach de mensenmassa, zijn hoofd gaat heen en weer. Dit is Wildeburg op haar best. In volle glorie!

Na de laatste plaat verandert de figuurlijke omhelzing in een fysieke. Als helden banen Mike en Joginda zich een weg door het publiek, langs de muur van geluid, en krijgen ze knuffels vol liefde van nagenietende bezoekers met bezwete lichamen. Het duurt daardoor even, maar daar zijn ze dan, klaar voor een interview met de Ontluiking.

Wat is er net gebeurd mannen?
Mike: ‘De booth is geëxplodeerd man. En geïmplodeerd. We zijn dingen bij elkaar aan het rapen nou. Ons verstand ligt overal en nergens. Het was echt madness. Iedereen zat er goed in, zoals je ervan droomt.’

Hoe was jullie eerste Wildeburg-ervaring?
‘Er hangt hier een vrijheidsgevoel dat aan Woodstock doet denken. In de duinen, in het bos. Natuurlijk, elk festival gaat over vrijheid, maar hier voelen mensen zich wel heel erg vrij. Je merkt dat het een Wildeburg-collectief is. Ik denk dat veel mensen blijven terugkeren. Dat voel je, een thuisgevoel.’

Jullie zijn juist in de pandemie gegroeid als act en doorgebroken. Hoe hebben jullie dat geflikt?  
Mike: ‘We hebben effectief gebruikgemaakt van de rust die we hadden. Je kunt veel dingen doen in tijden van lockdown. Het gaat niet alleen om draaien. Als je een complete act wil zijn moet je visualiseren en alle schakels langsgaan. Dat hebben we gedaan in de pandemie. Plus produceren, want daar was genoeg ruimte voor. We hebben veel radiostations gepakt en platforms leren kennen. We hebben daardoor ook veel media-aandacht gepakt. Dus wat voor sommige andere dj’s een grote schok was, was voor ons juist een gat om in te duiken. In de lockdowns dachten we: nu kunnen we opvallen en noise maken. Dat hebben we gedaan.’

Het lijkt me een bijzondere gewaarwording, als het juist in zo’n tijd gebeurt.
Mike: ‘Maar weet je, als we daar achter de decks staan, dan voelt het na al die jaren nog steeds hetzelfde als toen we vroeger bij hem thuis draaiden. Samen mixen, daar is niks aan veranderd. Weet ik veel wat hij gaat doen. Net als het publiek ben ik daar benieuwd naar, het is elke keer een verrassing.’
Joginda: ‘Natuurlijk kennen we sommige platen die terugkomen in sets, maar we hebben geen vast repertoire. Het is tof om elkaar te verrassen met nieuwe platten of promo’s die we van andere mensen krijgen.

Het is een mooi verhaal: twee vrienden die al wat ouder zijn en nu ineens samen doorbreken. 
‍Mike: ‘Het is hoe het moet zijn. Ik denk dat als het eerder was gebeurd, we het niet zo hadden neergezet als het nu gaat. Dat vraagt om een bepaalde volwassenheid. Die hebben we nu. Het was veel vallen en opstaan om dit nu te kunnen doen.’ 

Wat merken jullie aan het publiek dat eindelijk weer mag?
Joginda: ‘Als je het vandaag ervaart: ja, het gaat heel erg los. Maar de echte high op elke plaat is wel een beetje voorbij, dat was toen alles net weer open mocht. Nu is het same ol’, same ol’, let’s go.’Mike: ‘Het heeft fases. Toen we net uit de pandemie kwamen was alles nieuw en niet hetzelfde als nu. Onze psyche had tijd nodig om aan de nieuwe realiteit te wennen, maar nu is het zover.’

Is het een summer of love?
Mike: ‘Ik vind het een summer of love, man. Dit is pure liefde, dat kent geen tijd. Wij geven onszelf, weet je. We dansen mee, springen, brengen energy. Wat we voelen willen we delen. We staan gewoon in onze nakie voor duizenden mensen. Als je dat terugkrijgt, dan is het per definitie love.’

Wat na deze festivalzomer volgt is onzeker. Hoe gaan jullie daarmee om?
Joginda: ‘Ik ben daar niet mee bezig. Ik moet het eerst zien. Je hebt er toch geen invloed op, het gebeurt toch wel. Aanpassen, adapt: dat is het enige wat je kan doen. Dan gaan we toch gewoon weer de studio in? Ik ga het je sterker vertellen: ik wil nooit dat je door een lockdown niet zoveel kunt doen, maar voor ons persoonlijk zou het tof zijn als we elk jaar allemaal drie maanden op slot gaan, zodat alle producers drie maanden de studio in kunnen, om daarna al die muziek aan het publiek te laten horen als het weer opengaat. Alleen, zo werkt het niet. Wat ik ermee wil zeggen: al gaan we dicht, dan gaan we lekker muziek maken. We hebben een label waar we genoeg mee kunnen doen. We gaan weer noise maken, man.’

Jullie staan er heel positief in. Waar komt dat vandaan?
Joginda: ‘Dat is het enige wat je kan doen. Je hebt er geen invloed op, ze doen toch wel wat ze willen doen. Dicht, open, dicht, open, wel of geen corona. Je moet adapten en bezig gaan met de dingen die je wel kan doen.’
Mike: ‘En denk vooruit, denk aan je eigen pocket. Als je een vangnet hebt, heb je rust in je hoofd en kan je daarnaast dingen doen. Maar dat geldt niet alleen voor mensen in de muziekscene.’

Gelukkig duurt de zomer nog lang en zijn er mooie dingen in het vooruitzicht. Jullie draaien vanavond zelfs nog, toch?
Mike: ‘Ja, in Groningen. Ook dat wordt vet.’ Zich richtend tot zijn chauffeur: ‘Hoe laat moeten we daar zijn? Negen uur? Dan moeten we gaan.’ De trein waarop Black Cadmium zit wacht niet, die dendert door. Daar gaan ze, de ondergaande zon tegemoet om nog een killerset te draaien. Een gouden duo dat we ongetwijfeld vaker gaan tegenkomen deze zomer.

Ik proost met Rafaël op onze eigen productie, want de oogst stemt ons blij. Twee acts, twee verhalen, twee perspectieven. De ene al lang en breed gevestigd, de andere opkomend. Ik had waardevolle gesprekken met ze, Rafaël schoot vette portretten van ze tegen het paradijselijke decor van Wildeburg.

Dan is nu het moment aangebroken om zonder verplichtingen de zaterdagavond in te duiken. Rafaël fladdert weg en ik zoek mijn prinses op. Samen zetten we weer tienduizenden stappen langs veertig soorten bamboe, over bruggen die dankzij audiovisuele kunstenaars geluid maken en licht geven en kriskras tussen levensgrote installaties door. Onderweg komen we talloze mede-Wildeburgers tegen, flamboyant en extravagant, met hun hart open om liefde te ontvangen en te geven. Iedereen geeft zich voor de volle honderd procent, want we weten nu: niets is vanzelfsprekend.

Zweven willen we dus, nu het kan! Daphne en ik gaan daarom naar de BoomBoom, een nieuwe stage achter het al even nieuwe Vuurtorenstrand — Wildeburg is teruggekeerd in uitgebreidere vorm. Voordat we aan de klim naar de dansvloer op grote hoogte beginnen moeten er eerst kaarten getrokken worden. Wat mijn grootste angst is, vraagt het deurmeisje dat zo uit een sprookjesfilm is komen lopen. ‘Dat de wereld ten onder gaat door onze omgang met de aarde’, is mijn subiete en oprechte antwoord. Ze lijkt te schrikken van zoveel doemdenkerij op deze liefdevolle plek, doet een stap opzij en geeft ons vrij baan naar de top van de BoomBoom, waar Lady Joker even obscure als meeslepende danceplaten uit alle windstreken met enkele tientallen dansende mensen deelt.

Het is een intieme vibe op een feeërieke locatie waarvan we nauwelijks genoeg kunnen krijgen. We zweven op de golven van geluid en vliegen tussen de bomen. Of we met de trap zijn gegaan of als vogels zijn geland, dat weet ik niet meer, maar na een uur vinden we ons weer terug aan de voet van de BoomBoom. Daar lopen we Arjuna Schiks in een knalblauw alienpak tegen het lijf. Normaal gesproken DJ, maar op Wildeburg is niets normaal, en dus staat Arjuna hier te ‘proppen’ alsof hij zich op een toeristische uitgaansstrip begeeft. ‘Weten jullie dat het daarboven fantastisch is? Daar wil je meer van!’

Dat weten we inderdaad en we zouden er wel meer van willen, maar van heel Wildeburg willen we wel meer. Dat klinkt hem legitiem in de oren. Of Arjuna zelf nog gaat draaien, wil ik weten, want ik ben een liefhebber van zijn muziek. Hij heeft er echter al een set opzitten. Ook dat is Wildeburg. Er is zoveel te zien en te horen, ook buiten het gecommuniceerde programma om, dat je ogen, oren, energie en vooral tijd tekort komt om alles te beleven wat je zou willen beleven.

Het is na opnieuw een avond en nacht vol caleidoscopische beelden en indrukken dan ook heel aangenaam om zondagmiddag in meditatieve toestand te eindigen bij de ecstatic dance-sessie van DJ Isis. Het is een zachte landing met de voeten in het zand en klanken die de ziel strelen. Nog een keer bewegen onze lichamen mee op zalvende ritmes. Terwijl de Henrik Schwarz-remix van Ene Nyame ‘A’ Mensuro van Ebo Taylor klinkt, besef ik: Wildeburg heeft niets aan magie ingeboet. Integendeel: die is na jaren van onthouding alleen maar sterker geworden, alsof dat wat wachten moet in kracht toeneemt. Ik kijk naar de mooie dansende mensen om me heen, zie Isis weer als een balletdanser op haar tenen bewegen en glimlach naar mijn vriendin. Wat voelt het goed om weer even Wildeburger te zijn.